DEVA Partili Avşar: “İnsanımıza reva gördüğünüz hayat, açlık ve yoksulluk sınırında asgari yaşam mı?”

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, geniş toplumsal kesimlerin yaşadığı refah kaybını Meclis gündemine taşıdı. Avşar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından cevaplanması istemiyle konuya ilişkin yazılı soru önergesi verdi.

Avşar, önergede, emeklilik hakkı ve refahın korunmasının Anayasal bir sorumluluk olduğu, çalışan kesimin yarısından fazlasının asgari ücretli ve neredeyse tüm çalışanların yoksulluk sınırının altında kaldığı, TÜİK’in bile yıllık konut enflasyon artışını %67,43 bulduğunu, her üç kişiden birinin işsiz olduğunu, asgari ücretin yılın yarısına gelmeden açlık sınırının altına indiğini, 4 bin liracık emekli ikramiyesinin müjde sayıldığı ve bu şartlarda kimsenin bir kurban hissesine 20 bin TL veremeyeceğini belirtti.

Avşar sorularında; insan onuruna yakışır bir çalışma ortamı ve şartları sağlamaya ilişkin bütüncül bir eylem planının olup olmadığını, asgari ücrette bir ara zam düzenlemesini, emeklilik hakkı ve refahının korunması ve giderek derinleşen işsizliğe çözüm gibi konularda Bakan Işıkhan’a bir takım soru sordu.

‘Emeklilik hakkı ve refahın korunması Anayasal bir sorumluluktur’

 Emeklilerin yıllar boyunca alın teri dökerek ülke ekonomisine katkı sağladığı gibi sigorta pirimi biriktirerek çalışma hayatının sonunda müreffeh bir yaşam geçirmek amacıyla büyük emek verdiklerini belirten Avşar, bu çerçevede emeklilik hakkı ve refahının korunması sosyal devlet olmanın en önemli unsurlarından biri olduğunu ifade etti.

‘Asgari ücrete zam, enflasyon yaratır’ bahanesi, çalışanı açlık sınırına mahkûm etti’

İktidarın ücret politikasını eleştiren Avşar, ülkemizde 2024 yılı itibarıyla yaklaşık 15 milyonu aşkın emekli bulunduğunu, büyük bir çoğunluğunun 14 bin 469 TL emekli maaşı aldığını ve emekli ikramiyesinin ise sadece 4 bin TL olduğunu ifade etti. Çalışanların yarısından fazlasını oluşturan asgari ücretlinin 22 bin 164 TL maaş alırken 2025 memur zammı sonrası en düşük memur maaşının ise 45 bin 531 TL olduğunu belirtti.

‘Çift maaşlı zümre hariç çalışan kesimin tümü yoksulluk sınırı altında’

Avşar, bu veriler karşısında ülkemizde kitlelerin geçim ekonomisini gösteren açlık-yoksulluk sınırları ile enflasyon ve işsizlik verilerine yer verdi. “TÜRK-İŞ Mayıs 2025 açlık ve yoksulluk sınırı verilerine göre dört kişilik ailenin aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 25 bin 092 TL, gıda ile birlikte diğer tüm temel harcamalar için haneye girmesi gereken toplam gelir tutarı (yoksulluk sınırı) ise 81 bin 734 TL ve bekâr bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 32 bin 463 TL’dir.”

TÜİK verilerinde bile ‘konutun yıllık enflasyon artışı %67,43

TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine değinen Avşar, her ne kadar inandırıcı değilse de Mayıs Ayında, yıllık yüzde 35,41, aylık ise yüzde 1,53 olduğunu ve en yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun yıllık değişimlerinin ise; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 32,87 artış, ulaştırmada yüzde 24,59 artış ve konutta yüzde 67,43 artış olarak gerçekleştiğini belirtti.

‘Her üç kişiden biri işsiz’

İktidarın rakamlar üzerinden halkı yanılttığı söyleyen Avşar sözlerine şöyle devam etti; “Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2025 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre 3,4 puan artarak %32,2 olmuştur.”

‘Asgari ücret, yılın yarısına gelmeden 3 bin TL açlık sınırının altına indi’

Avşar, geniş toplumsal kesimlerin maaş skalaları ve kitlerin geçim göstergeleri (açlık-yoksulluk sınırı, enflasyon, işsizlik) karşılaştırıldığında; emekli maaşının ve asgari ücretin, açlık sınırının; memurun ve işçinin yoksulluk sınırının altında yaşamak zorunda kaldığı, ülkenin nerdeyse tüm kesimlerinin enflasyona karşı ezildiğini ve geniş tanımlı işsizlik oranına göre ise yaklaşık her üç kişiden birinin işsiz olduğu görüldüğünü belitti.

‘4 bin liracık emekli ikramiyesi müjde sayılıyor'

Avşar, Kurban Bayramı’na gireceğimiz bu günlerde 4 bin lira emekli ikramiyesinin müjde sayıldığını, pazar sepetinin dolmadığını, kredi kartına takla attırarak ay sonu getirilmeye çalışıldığını ve esnaf ve sanayici bir bir kepenk indirdiği bu şartlarda piyasada en küçük kurban hissesine 20 bin lira ödenebilmesinin mümkün olamayacağını belitti ve Bakan Işıkhan’a birtakım sorular sordu.

Maaş skalaları ve kitlelerin geçim göstergeleri (açlık-yoksulluk sınırı, enflasyon, işsizlik) göz önüne alınarak toplumsal refahı arttırmaya, yaşam koşullarını iyileştirmeye ve insan onuruna yakışır bir çalışma ortamı ve şartları sağlamaya yönelik bütüncül politikalar bağlamında bir eylem planınız var mıdır? Bu hususta diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla ne tür ortak çalışmalar yapılmaktadır?

Yılın ilk 5 ayının sonunda asgari ücretin, yaklaşık 3 bin TL açlık sınırının altında kaldığı ve bu ücret tarifesinin kapsamına çalışanların yarısının girdiği dikkate alınarak Temmuz Ayında asgari ücrete; enflasyon oranına ek refah payıyla birlikte bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz? Bu hususta bir çalışmanız var mıdır?

Ülkemizin enflasyon verileri ve hane halkının alım gücü dikkate alındığında sosyal devletin bir gereği olarak Anayasal hak teşkil eden “emeklilik hakkı ve refahının korunmasına” ilişkin bir çalışmanız bulunmakta mıdır? Bu hususta yakın zamanda söz konusu mağduriyeti gidermek bakımından seyyanen zam veya en düşük emekli aylığının iyileştirilmesi gibi bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?

2025 yılı Nisan Ayında %32,2 olarak açıklanan geniş tanımlı işsizlik (zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü) oranı göz önüne alındığında yaklaşık her üç kişiden birinin işsiz olduğu ve uzmanlara göre bu sayının artacağı varsayımı da dikkate alınarak bu hususta bir tedbir almaya ilişkin bir çalışmanız bulunmakta mıdır?  İlgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla bir iş birliğiniz var mıdır?