DEVA Partili Avşar’dan iktidara: “Çocuk yoksulluğunu, çocuk işçileri, çocuk suçluları ne zaman gündeminize alacaksınız?

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayısıyla çocukların yaşadığı sorunları Meclis gündemine taşıdı. Avşar, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ile Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin tarafından yanıtlanması istemiyle konuya ilişkin iki yazılı soru önergesi verdi.

Önergelerde, TÜİK’in verilerine göre çocuk nüfusunun, doğurganlık hızının ve kendini yenileme oranının kritik seviyede olduğuna dikkat çeken Avşar, 2024’te kayıtlı çocuk işçi sayısının 1 milyon 474 bine ulaştığını, çocukların sağlıklı beslenme ve nitelikli eğitim alma konusunda yetersizlikler yaşadığını ve bu durumun çocukların derin yoksulluk ağında kalarak okulu terk etmesine ve suça karışmasına sebep olduğunu ifade etti. 

Avşar, bu kapsamda çocuk nüfus verilerindeki düşüşün kök sebeplerinin araştırılması, “çocuk yoksulluğu”, “çocuk işçiler”, “çocuk suçlular” gibi kavramlar arasındaki korelasyonu; çocuğun sağlıklı beslenme, iyi giyinme ve olumsuz dış etkenlerden korunmasına yönelik çalışmaları; eğitim dışı kalma, devamsızlık, akran zorbalığı gibi sorunların tespiti; işçi çocuklara fırsat eşitliği ve eğitim hakkının sağlanması, derin yoksulluk ağında kalan çocuklar ile ders araç gereçlerin temini ve sosyal aktivitelere katılma oranı gibi bir takım soruyu ilgili bakanlar Bakan Göktaş ile Bakan Tekin’e sordu.

‘2024 sonu itibariyle çocuk nüfus oranı yüzde 25,5 oldu

TÜİK’in nüfus verilerine değinen Avşar şöyle konuştu: “2024 yılı sonu itibarıyla, Türkiye nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişi iken bunun yüzde 25,5 oranla, 21 milyon 817 bin 61'ini çocuklar oluşturmaktadır. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun yüzde 48,5'ini oluştururken bu oran 1990 yılında yüzde 41,8 ve 2024 yılında yüzde 25,5 olmuştur.”

Şu an Türkiye kendini yenileyemiyor, yaşlanıyoruz

Avşar, Bakan Özdemir Göktaş’ın “Bugün alarm seviyesindeyiz. Bugün doğurganlık hızımız 1.51 hızında. Nüfusun kendini yenileme oranı 2.1'dir. Şu an Türkiye kendini yenileyemiyor, yaşlanıyoruz” şeklinde açıklamalarda bulunduğunu ve bu çocukların gerek okula devamda gerekse nitelikli eğitimden yeterince faydalanma ve ekonomik baskılara maruz kalmadan eğitim-öğretime devam etmenin de pek mümkün görülmediğini söyledi.

Çocukların iş gücüne katılma oranı yüzde 24,9’a yükseldi

Her dört çocuğumuzdan birinin eğitim dışı kalarak çalıştığını belirten Avşar, Hane Halkı İşgücü Araştırması 2024 yılı sonuçlarına göre 15-17 yaş grubundaki çocukların iş gücüne katılma oranı 2020’de yüzde 16,2 iken 2024’te yüzde 24,9’a yükseldiğini belirtti.

2024’te kayıtlı toplam çocuk işçi sayısı 1 milyon 474 bin olmuştur

Avşar, TÜİK verilerine göre, 2024’te 970 binin kayıtlı işçi olarak çalıştığını, MESEM’e kayıtlı çocuk işçi sayısının ise 504 bine çıktığı ve böylece 2024’te kayıtlı toplam çocuk işçi sayısının 1 milyon 474 bine ulaştığını belirtti.

Avşar, “Ayrıca Ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre 2023’te 15-17 yaş grubunda çocuk ölümleri en fazla, dışsal yaralanma ve zehirlenmeler nedeniyle gerçekleşmiştir. Bu nedenle hayatını kaybeden 15-17 yaş grubundaki çocuk sayısı, 2023’te 13 bin 43 olmuştur” dedi.  

Literatüre ‘giyim güvensizliği’ diye bir kavram girdi

Çocukların içinde bulunduğu ekonomik ve sosyal durumlara dikkat çeken Avşar, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü sonuçlarına göre 2024 yılında, 15 yaş ve altı tüm çocukların yüzde 11,4‘nün yeni giysiye ulaşamadığı ve ‘giyim güvensizliği’ kavramının literatüre girdiğini bu durumun kıyafete erişemediği için yaşanan özgüven eksikliği ve akranlarına göre eksik kalma vb. psikolojik durumlara yol açan bir hal olduğu ve çocuklar arasında yaygınlaştığı belirtti.

‘TÜİK verilerine göre çocukların yüzde 13,3‘ü taze meyve ve sebzeye ulaşamıyor’

Avşar, çocukların sağlıklı beslenemediğini ve bu durumun TÜİK verileriyle sabit olduğunu şöyle anlattı: “15 yaş ve altı çocuklar arasında maddi yetersizlikler nedeniyle günde en az bir kez taze sebze ve meyve tüketimi yapamayan hane halkı oranı yüzde 10,0, diğer nedenlerle günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketemeyen hane halkı oranı ise yüzde 3,3 olmuştur.”

Avşar, ülkemizde sürekli yoksulluk oranının yüzde 13,8 olduğu düşünüldüğünde yoksulluk döngüsü içinde kalacağı endişe ve çaresizliği çocukların yeni suçlara girişmesine sebep olduğunu ve bu sonuçlarla her gün karşı karşıya kalındığını belirtti.

Nitelikli eğitim ve yüksek hayat standartlar için ivedilikle çocuk politikaları gözden geçirilmelidir

Avşar, milli egemenlik haftasında; nüfusumuzun dörtte birine tekabül eden çocukların nüfus içindeki oranının giderek azalması, ekonomik ve sosyal sebeplerden dolayı oluşan “çocuk işçilerin”, “çocuk suçluların”, “okulu terk eden çocukların”, “fırsat eşitsizliği ve güvenlik sorunları yaşayan çocukların” hakkı olan nitelikli eğitim ve yüksek hayat standartlarına kavuşması için ilgili kurumların eşgüdümüyle acil eylem planı kapsamında ivedilikle çocuk politikaları gözden geçirilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması hususunun önemine dikkat çekti ve Bakanlara bir dizi soru sordu.

Doğurganlık hızında görülen düşüşün kök sebeplerine ilişkin bir araştırma yapmayı ve bu hususta bir eylem planı hazırlamayı düşünüyor musunuz?

Aile yılı çalışmalar kapsamında ayrılan fon miktarı ne kadardır? Kaç kişinin desteklenmesi planlanmakta ve bu desteklere başvuru yapan kişi sayı kaçtır? 

Kamuoyunda ‘çocuk suçlular’ olarak tarif edilen çocukları yeniden topluma kazandırma, psikolojik destek sağlama, sebepleri bertaraf etme ve menfi sonuçlarını iyileştirmeye yönelik bir çalışmanız var mıdır?

“Çocuk yoksulluğu”, “çocuk işçiler”, “çocuk suçlular” gibi kavramlar arasında bir korelasyon var mıdır? “Aile kurumunu korumak” bağlamında çocuğun sağlıklı beslenme, iyi giyinme ve olumsuz dış etkenlerden korunmasına yönelik ne tür çalışmalar yapılmaktadır?

Eğitim dışı kalma, devamsızlık yapma, akran zorbalığına uğrama gibi sorunların sosyoekonomik sebeplerle bir ilintisi olduğunu düşünüyor musunuz? Bu durumu izleyen, raporlayan ve ilgili kurum ve kuruluşlarına ileten bir denetim ve gözetim sistemi var mıdır?

TÜİK rakamlarına göre her dört çocuktan birine tekabül eden işçi çocukların fırsat eşitliği ve eğitim hakkının sağlanması bağlamında ne tür tedbir alınmaktadır? Bu konunun kök sebeplerine yönelik bir araştırmanız bulunmakta mıdır?

Derin yoksulluk ağında kalan çocukların kendilerini aileye yük olarak görmesi ve eğitimi bir lüks olarak değerlendirip kısa yollardan para kazanma çabası içine girmesi gibi durumların araştırılması, bu çocukların tespiti ve desteklenmesi hususunda bir çalışmanız bulunmakta mıdır?