DEVA Partili İstanbul Milletvekili Rızvanoğlu: "Kuzey Ormanları ve tarihi Uzun Kemer tehlike altında"

DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, Eyüpsultan Kemerburgaz bölgesinde tarım arazisinin konut ve ticaret alanına dönüştürülmesine tepki göstererek “Tarihi su yapısının yanına beton dökmek kültürel bir tahribattır.” dedi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, İstanbul Eyüpsultan ilçesi Kemerburgaz’da bulunan yaklaşık 63 bin metrekarelik tarım arazisi, imar planı değişikliğiyle konut ve ticaret alanına dönüştürüldü. Rızvanoğlu konuyu TBMM gündemine taşıyarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yanıtlanması istemiyle bir soru önergesi verdi.

Rızvanoğlu önergesinin gerekçesini şu şekilde açıkladı:

“Tarım arazisi konut ve ticaret alanına dönüştürüldü”

Rızvanoğlu yapılan değişikliği şu ifadelerle açıklık getirerek “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, İstanbul’un Eyüpsultan ilçesi Kemerburgaz bölgesinde yer alan yaklaşık 63 bin metrekarelik tarım arazisinin imar planı değiştirilmiş; söz konusu alan, tarım alanı statüsünden çıkarılarak konut ve ticaret alanı olarak yapılaşmaya açılmıştır. Plan değişikliğiyle, alanda dört kata kadar bina inşa edilmesinin önü açılmıştır.” ifadesini kullandı.

“Kuzey Ormanları ve tarihi Uzun Kemer tehlike altında”

Rızvanoğlu doğal ve kültürel varlıkların zarar görebileceğine dikkat çekerek “ Ancak yapılaşmaya açılan alan, hem doğal koruma önceliği taşıyan Kuzey Ormanları sınırında yer almakta hem de Mimar Sinan tarafından inşa edilen tarihi Uzun Kemerin hemen yanında bulunmaktadır. Uzun Kemer, Osmanlı döneminde İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak üzere inşa edilen ve günümüze kadar ulaşan Kırkçeşme Su Yolları Sisteminin en önemli bileşenlerinden biridir.” dedi.

“İSKİ uyardı: Kemer Galerisi ve su kuşakları koruma bandı etkileniyor”

İSKİ’nin uyarısını hatırlatan Rızvanoğlu, “İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) tarafından Bakanlığa iletilen görüşte de planlama alanının, tarihi Kırkçeşme galeri hattı ve su kuşakları koruma bandı ile çakıştığı ve alanda tescilli Uzun Kemer yapısının bulunduğu açıkça belirtilmiştir.” dedi.

“Hukuki ve Anayasal çelişkiler var”

Açıklamasında Anayasaya aykırılığa dikkat çeken Rızvanoğlu, “Bu plan değişikliği, hem 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hem de 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca korunması gereken tarihi ve kültürel varlıkların yakın çevresinde yapılaşma tehdidi oluşturmakta; ayrıca Anayasa’nın 63. maddesi ile devlete yüklenen “tarihî, kültürel ve doğal varlıkların korunması” ödevini tartışmaya açmaktadır.” ifadesini kullandı.

DEVA Partili Rızvanoğlu, Bakanlık’tan konuyla ilgili kamuoyunu aydınlatacak şu sorulara yanıt istedi:

1. Kemerburgaz bölgesindeki söz konusu 63 bin m²'lik arazinin tarım alanı statüsünden çıkarılarak konut ve ticaret alanına dönüştürülmesine yönelik plan değişikliği hangi bilimsel, çevresel ve kamusal ihtiyaçlara dayandırılmıştır?
2. Plan değişikliği öncesinde, Uzun Kemer’in korunması için hazırlanmış kültürel miras etki değerlendirme raporu (KMEDR) veya alan yönetim planı bulunmakta mıdır? Varsa içeriği kamuoyuyla paylaşılmış mıdır?
3. Planlama alanı, İSKİ görüşüne göre Kırkçeşme Galeri Hattı ve Su Kuşakları Koruma Bandı içinde yer almaktadır. Bu bilgiye rağmen, yapılaşmaya izin verilmesinin hukuki ve teknik gerekçeleri nelerdir?
4. Söz konusu plan değişikliği için İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulundan olumlu görüş alınmış mıdır? Alınmadıysa yapılaşma süreci nasıl ilerletilecektir?
5. Yapılaşma tehdidinin yalnızca Uzun Kemer gibi tescilli anıtsal yapılara değil, aynı zamanda Kuzey Ormanları'nın eko-hidrolik yapısına zarar vereceği öngörülmüş müdür? Bu konuda bir ekosistem etki değerlendirmesi yapılmış mıdır?
6. Anayasa’nın 63. ve 56. maddeleri, devletin çevreyi, tarihi ve kültürel varlıkları koruma yükümlülüğünü açıkça düzenlemektedir. Bu bağlamda, Bakanlığınızca yapılan bu plan değişikliğinin Anayasal güvence altındaki koruma yükümlülüğüyle çelişip çelişmediği değerlendirilmiş midir?
7. Bakanlığınızın, İstanbul’un tarihî su yapıları ve su yolları çevresinde koruma odaklı bir bütüncül imar planlama stratejisi bulunmakta mıdır? Yoksa bu alanlara dair plan değişiklikleri münferit talepler üzerinden mi şekillenmektedir?