LGS 2025 skandalında yeni sorular: Veriler neden açıklanmıyor? Elif Esen’den Bakan Tekin’e çağrı

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Elif Esen, TBMM’de yaptığı basın toplantısında 2025 Liselere Geçiş Sınavı'na (LGS) dair kamuoyunda tartışılan iddialara yeni bir boyut getirdi.  Esen, yaptığı açıklamada, sınavın ölçme-değerlendirme işlevini kaybettiğini, Millî Eğitim Bakanlığının ise kamuoyuna açık olması gereken verileri sakladığını vurgularken, soru yazarlarının yayınevleriyle ilişkisinin ve taşeron lojistik firmalarının da soruşturmaya dahil edilmesi çağrısında bulundu.

Tam puan sayısı rekor kırdı, veriler ortada yok

2025 yılında tam puan alan öğrenci sayısının 719’a yükselmesinin, kamuoyunda büyük soru işaretleri doğurduğunu belirten Esen, “2018 yılında sadece 18 öğrenci tam puan almışken, 2025’te bu sayı 40 katına çıkmış durumda. Üstelik sınava giren öğrenci sayısı azalmışken. Bu tabloyu başarıyla açıklamak mümkün değil; bu, ancak şeffaf olmayan bir sistemin çıktısı olabilir” dedi.

2023 ve 2025 verileri neden açıklanmıyor?

Millî Eğitim Bakanlığının 2023 ve 2025 yıllarına ait ölçme-değerlendirme raporlarını resmî web sitesinde yayımlamaması kamuoyunun tepkisini çekiyor. Esen, bu durumu şöyle değerlendirdi: “16 Temmuz’da sadece kısıtlı bir grafik yayımlandı. Soru ayırt ediciliği, güçlük düzeyi, ders başarıları gibi temel ölçütler neden gizleniyor? Eğitimde iyileşme varsa, bunun göstergesi veridir. Ama veriler yoksa, başarı değil manipülasyon vardır.”

Sınav güvenliği ve etik dışı ilişkiler araştırılmalı

Elif Esen, LGS’ye dair sınav güvenliği ve etik sorunlar açısından kamuoyuna yansıyan dört kritik başlığa da dikkat çekti:

1. Puan hesaplamasında görev yapan bilgi işlem yetkilisinin ani görevden alınması
2. Sınav kitapçıklarının dağıtımında görevli taşeron şirketlerin yeterince denetlenmemesi
3. Soruların baskı sürecinde erişilebildiği üst düzey yöneticilerden kamuya hesap sorulmaması
4. Bazı MEB soru yazarlarının özel yayınevlerine farklı kimliklerle soru satması iddiaları

Esen, “Bu tablo, sadece ihmallerle değil, açık bir sistem zafiyetiyle açıklanabilir” diyerek soruşturma ve bağımsız denetim çağrısında bulundu.

“Ölçmüyor, yönlendiriyor”

Esen, sınav sisteminin istatistiksel oyunlarla yönlendirilmekte olduğunu da belirtti. 2018 yılına kadar net ortalaması açıklanırken, 2019’dan itibaren sadece doğru cevap ortalaması verildiğini hatırlatan Esen şöyle konuştu: “Gerçek başarı geriliyor ama bunu görünmez kılmak için istatistikle oynanıyor. Bu sınav artık ölçmüyor, yönlendiriyor. Sıralamayı değil, sistemin neyi görmek istediğini belirliyor.”

MEB’e çağrı: Verileri açıklayın, hesap verin

Esen, Millî Eğitim Bakanlığı’na yönelik çağrısını şu maddelerle özetledi:

• 2023 ve 2025 LGS istatistik verileri eksiksiz yayımlanmalıdır
• Puan hesaplaması sürecindeki görev değişikliklerinin gerekçesi kamuoyuna açıklanmalıdır
• Soru yazarları ile yayınevleri arasındaki ilişkiler araştırılmalıdır
• Taşeron firmalar ve dağıtım sürecine dair güvenlik raporları paylaşılmalıdır
• Sınav sistemi bağımsız uzmanlarca gözden geçirilmeli, ölçme-değerlendirme kalitesi yeniden yapılandırılmalıdır.

“Bu sınav çocukların zekâsını değil, sistemin vicdanını test ediyor”

Esen sözlerini şöyle tamamladı:

“Bu sınav milyonlarca çocuğun kaderini belirliyor. Ama şu an sınanan çocukların zekâsı değil, sistemin vicdanı. Ailelerin, öğrencilerin, öğretmenlerin ve tüm toplumun haklı sorularına karşılık bulmak zorundayız. Biz soruyoruz, kamuoyu takip etsin. Bu adaletsizlik örtülemez.”